Lảm nhảm năm mới

Năm mới rồi.  Năm nay mình muốn (làm) gì nhỉ?  Let's see..

Muốn ...

vào lúc này, không nghĩ ra.  đang trong tâm trạng không-có-gì-đáng-muốn-đáng-làm, nghĩa là không bình thường, nên không nghĩ ra điều gì đáng có cho năm mới.  năm mới rồi sao? tôi thấy nó y chang như cũ.

không, mà nghĩ lại thấy mình cũng có muốn một điều.  tôi muốn mình có được khả năng sử dụng tiếng Việt chuyên môn một cách thông thạo, có thể biết để dùng những từ như rối loạn thần kinh, sang chấn (từ này mới tình cờ học được, thích quá, có lẽ sẽ là từ hay nhất trong năm mới), rối loạn trầm cảm sau sinh (cái cụm từ này nghe sao nó kỳ kỳ, lọc cọc quá, lấy thẳng từ site của Viện Sức Khỏe Tâm Thần Quốc Gia.  một nguồn thông tin ngôn ngữ đồ sộ cho tôi tha hồ học, tuy nó có hơi lung tung và nghèo nàn về mặt kỹ thuật cũng như nội dung).

à, đã nhớ ra mình muốn gì rồi, ngoài vấn đề ngôn ngữ đã nêu trên.  dự án cho năm nay như sau:

tháng 2, đổi nghành chuyên môn từ sức khỏe cộng đồng (community health) qua bệnh học tâm thần (psychiatry).
tháng 3,4,5, học, học, bia bọt, học, học, học, ăn uống, làm tình, chửi rủa, nấu nướng, giặt giũ, tắm rửa, nâng niu, làm một  người mẹ tuyệt vời nhất trên đời. à, ghi danh cho anh hai đi học.  tháng 8 là vào trường rồi.
tháng 5.5, một chuyến lái xe đi chơi xa với hai nhóc.
tháng 6,7, học thi.
tháng 8, thi board, lấy cái bằng y tá. gửi resume như rải truyền đơn. đi làm. có tiền, tatoo ngay lập tức.  hay là sẽ thực hiện vụ xăm lưng này trước tháng 8...
tháng 9,10,11,12, vừa đi làm, vừa đi học--học, học nữa, học mãi.  học xong xuôi, đâu vào đó hết rồi thì ra tiếp tục làm việc với người khùng.  mà không phải khùng.  phải là rối loạn tâm thần. khùng nó quá ư là vĩnh cửu, trong khi phần nhiều những căn bệnh tâm thần không nhất thiết phải là vĩnh cửu. 
vậy là hết năm.

hình như trên blog đã có người bảo tôi là kẻ bệnh hoạn.  kẻ ấy không biết đối với tôi, cái câu đó nó đồng nghĩa với "bình thường."  và phải công nhận, đọc những tài liệu liên quan đến bệnh học tâm thần bằng tiếng Việt làm tôi hào hứng quá, tim mình sao đập nhanh vậy không biết, như kiểu đang được làm tình với một chàng trai trẻ khỏe đẹp vậy.

chúc cho tất cả một năm mới không bình thường!

bây giờ tôi thế nào

Từ lâu lắm giữa chúng ta chỉ còn sự im lặng
rồi một hôm bạn gửi tôi một lá thư
nhắn tôi viết kể bạn nghe
về mình. bạn nói, lại đến lúc bạn không cưỡng được
thèm muốn
được nhận một lá thư,
mấy năm nay tôi đã quên bẵng,
quên kể bạn nghe bây giờ tôi thế nào.
Thôi thì tôi kể về những mảnh chuyện đời thường,
những buổi sáng lạnh buốt thở ra khói làm tôi thèm điếu thuốc,
thèm tranh luận và chửi rủa với ai đó
về chủ nghĩa dương vật, cái thằng đểu;
về một nỗi cô đơn không nguồn cội,
nó nổ tung rồi ùng ục chãy như nham thạch;
về sự hứng thú và bất mãn với động tác chúi đầu
hụp lặn
hằng ngày như bọn bồ nông;
về giữa đêm tôi nằm có kẻ ôm cổ tôi thỏ thẻ, con yêu mẹ,
đủ để chồn chân tôi dưới bóng cây sung, bao nhiêu năm chỉ còn một trái.
đủ để tôi tạm nghĩ
hay cứ làm bồ nông,
mỗi đêm sẽ có bàn tay nhỏ, kéo tôi về.

Đọc The Hours của Michael Cunningham, nó làm tôi rầu

Mấy hôm nay bệnh quá, không có sức để làm gì ngoài việc lê xác ra khỏi giường để nằm trên sofa rồi lê xác từ sofa về lại giường.  Nên có thời gian để đọc được vài cuốn sách.  Hai cuốn tôi ấn tượng, và vẫn còn đang suy nghĩ về chúng: The Hours của Michael Cunningham và The Bell Jar của Sylvia Plath.  Cả hai đều kể về những người đàn bà, về những vật lộn trong nội tâm của họ khi phải đương đầu với thế giới bên ngoài; là những cố gắn vươn đến sự giải đáp cho câu hỏi, "Đàn bà muốn gì?"

The Hours tôi đã đọc hết.  The Bell Jar tôi đọc hơn phân nữa, đọc rất hứng thú cho đến đoạn tả nhân viên phát đồ ăn người da đen trong bệnh viện tâm thần, tôi hơi bị dị ứng với giọng văn đầy kì thị, nên tạm ngưng một lát, để suy nghĩ và lảm nhảm về The Hours.

The Hours là sự kết hợp của ba câu truyện.  Thật ra là ba câu truyện của ba người đàn bà ở ba thời điểm khác nhau, nhưng câu truyện của họ được luyện vào nhau nhờ những chi tiết chung nho nhỏ như những bó hoa hồng vàng, một buổi sáng mùa hè ở New York, một cuốn sách (Mrs. Dalloway của Virginia Woolf), một nụ hôn vô tình, sự lưỡng tính, vv.  Đồng thời chúng còn giống nhau ở điểm chúng đều cố gắng tìm đến giải đáp--làm gì với những người đàn bà không bình thường, không chấp nhận cuộc sống của phận sự, vai trò, và trách nhiệm?  Câu truyện (chuyện) đầu tiên là của Virginia Woolf, những ngày tháng bà viết tiểu thuyết Mrs. Dalloway và thời gian dẫn đến sự tự sát của bà.  Câu truyện thứ hai là của Laura Brown, một nguời đàn bà vào giữa thế kỷ 20.  Và câu truyện thứ ba là của Clarissa, một người cùng tên với nhân vật chính trong tiêủ thuyết của Virginia Woolf.

Virginia Woolf mới bắt đầu viết cuốn tiểu thuyết Mrs. Dalloway.  Bà đã được chồng đưa ra sống ở vùng ngoại ô London vì bác sĩ khuyên rằng cuộc sống ồn ào và hỗn tạp ở London không tốt cho sức khỏe và tinh thần của bà.  Virginia sống như cuộc sống hằng ngày là những kẻ xa lạ, chúng luôn gây cho bà áp lực, luôn nhìn ba với những con mắt xét đoán, chỉ trích.  Bà thể hiện nhiều triệu chứng của căn bệnh tâm thần; bà bắt đầu nghe thấy những gì người khác không nghe thấy, vv.  Trong thời gian này, Virginia vẫn viết và suy nghĩ về câu truyện của bà, làm thế nào để giải quyết nhân vật Clarissa Dalloway:

Clarissa sẽ mang cảm giác mất mát, sẽ vô cùng cô đơn, nhưng cô ta sẽ không chết.  Cô ta sẽ quá yêu cuộc sống, yêu London.  Virginia tưởng tượng đến một kẻ khác, vâng, một kẻ có thể xác khỏe mạnh nhưng tâm trí yếu đuối; một kẻ có một chút thiên tài, chút chất thơ, nhưng bị nghiền nát bởi những bánh xe của cái thế giới này, bởi chiến tranh và chính quyền, bởi những người bác sĩ; một kẻ mà theo ngôn ngữ chuyên môn là khùng, vì kẻ ấy tìm thấy ý nghĩa ở tất cả mọi nơi, vì kẻ ấy nhận biết rằng cây cối là loài vật có tri giác và bọn chim sẻ hót bằng tiếng Hy-Lạp.  Vâng, một kẻ như thế.  Clarissa, Clarissa lành mạnh--Clarissa hoan hỉ, bình thường--sẽ tiếp tục yêu London, yêu cuộc sống của những vui thú bình thường nho nhỏ, và một kẻ khác, một nhà thơ loạn trí, một kẻ hão huyền, sẽ là người phải chết.

Y như Virginia đã quyết định (hay tuyên đoán?), nhân vật Clarissa mà bà đã sinh ra cuối cùng vẫn sống, bất tử trong truyện của bà.  Rốt cuộc, tất cả những Clarissa trên đời đều sống.  Như câu truyện thứ ba.  Nhân vật cũng tên là Clarissa, cũng thật bình thường.  Clarissa yêu Richard.  Richard là một nhà thơ và nhà văn.  Hai người đã từng thử chung sống với nhau, và với một người nữa tên là Louis, nhưng vì lý do gì đó, có lẽ vì Clarissa quá bình thường, cô kết thúc cuộc tình tay ba với Richard.  Nhưng hai người vẫn giữ tình yêu cho nhau.  Rồi Clarissa lấy chồng, có con, và ly dị.  Khi câu truyện của cô bắt đầu thì Clarissa đã là bà già, đã sống với người yêu đồng tính của mình hết hơn 18 năm, và đã chăm sóc, lo lắng cho Richard suốt những năm anh bị nhiễm AIDS, tới thời kỳ cuối cùng khi HIV đã tàn phá đến bộ não của anh, dẫn đến những triệu chứng hoan tưởng như nghe thấy những gì ngoài ta không nghe thấy.  Clarissa yêu cuộc sống hằng ngày, yêu thành phố New York, yêu những buổi sáng mùa hè, những vui thú nho nhỏ bình thường, nên Clarissa sống.  Richard chết thế cho cô.  Anh ta thả mình qua khung cửa sổ của lầu 5 toà nhà.

Ở câu truyện còn lại của Cunningham, nhân vật tên Laura Brown cũng có thể là một Clarissa của Virginia Woolf, nhưng cô không yêu những điều giản dị của cuộc sống hằng ngày.  Cô không yêu hoa, không thích đãi tiệc, không thích buổi sáng mùa hè.  Laura Brown là một cô gái mê đọc sách, cô chỉ có cái đam mê duy nhất là nó.  Laura lấy một anh chồng thương vợ, thương con, vừa hiền vừa chịu khó.  Cô có một cậu con trai (là Richard, nhà thơ, kẻ điên rồ, người tình và tình yêu của Clarissa) và đang mang thai đứa thứ hai.  Lẽ ra cô phải vui, phải hạnh phúc, nhưng đối với cô, cuộc sống hằng ngày là một cái gì đó thật nặng nề, nó làm nặng thêm cái thai cô đang mang.  Cô không muốn cái thai đó, cô không muốn có thêm một đứa bé, với một cặp mắt tròn xoe cần cô, nhìn cô đầy yêu thương và bắt buộc cô phải đáp trả tình yêu thương đó.  Chi tiết của câu truyện thế nào chúng ta không rõ, vì tốc độ của truyện đi khá nhanh, chúng ta chỉ được chia sẻ vài mảnh đời của từng nhân vật, như thể chúng ta là những người khách được mời vào tham quan (hay nghe lén) cái thế giới nội tâm của họ.  Chúng ta chỉ biết, cuối cùng thì Laura cũng không thể tiếp tục vai trò người mẹ và người vợ mà thật sự, ở một mức độ nào đó, cô cũng rất muốn đóng, đóng cho tốt:   

Cuối cùng thì Laura Brown, người đàn bà từng tìm đến cái chết nhưng thất bại, người đàn bà từng trốn bỏ gia đình mình, lại sống sót khi tất cả những người khác qua đời, những người mà đã khổ sở tiếp tục cuộc sống sau khi bà bỏ đi. …  Đây, bà đang ở đây: người đàn bà của cuồn nộ và ưu sầu, của cảm xúc, của sự quyến rũ chói lòa; người đàn bà yêu tử thần; là nạn nhân đồng thời kẻ tra tấn ám ảnh những tác phẩm của Richard.  Đây, ngay trong căn phòng này, chính là người yêu; kẻ phản bội.  Đây là một bà già, một nhân viên thư viên đã về hưu từ Toronto, đang mang đôi giày bà già. 

Ở câu truyện của Virginia, bà không có con, không sinh sản được một kẻ "loạn trí," "một nhà thơ" nào, nên bà phải thế thân bằng chính cái chết của mình.  Bà tự tử bằng cách bỏ những cục đá to vào túi áo khoác rồi ra giữa dòng sông cho nước cuốn đi.  Bà chính là nhà thơ, là kẻ rối loạn tâm thần, kẻ có suy nghĩ hão huyền, và y như bà đã quyết định, bà phải chết.  Còn Laura Brown, Laura Brown không chết, vì Laura Brown đã tự sinh cho mình một nhà thơ, một kẻ loạn trí?  Hay có lẽ vì Laura Brown không có chút thiên tài, không suy nghĩ hão huyền, không phải là nhà thơ?  Như vậy với những người đàn bà không chấp nhận cuộc sống bình thường của vai trò và phận sự thì một là cái chết, nếu họ có chút thiên tài, hoặc là sự tồn tại dai dẵng, sự sống sót còn lại sau khi tất cả mọi thứ đã tàn trụi? 

Đọc quyển sách này xong, tôi thấy mình rầu, rầu kinh khủng.  Quyển sách hay, nhưng nó làm tôi rầu.  Tôi gắn bó với Laura Brown, tôi thấy mình giống Laura Brown quá.  Tôi cũng thấy mìnhh giống Clarissa nữa, như vậy kết cuộc của tôi sẽ ra sao? Nửa sống nửa chết chắc?  Hay một phần sống, một phần chết, một phần ngáp ngáp?  Rầu.  Rầu ơi là rầu. 

Câu chuyện ngắn của buổi chiều mùa đông

Vào một buổi chiều mùa đông, bầu trời toạc rách...

làm đám cây khô trơ trọc chợt ửng hồng...

rồi thôi.

Winter offerings

Ltr from a teacher

Email from my clinical instructor, a midwife who's working on her ph.d.  This is the first for me; I've never had an instructor who felt compelled to write her students such parting words.  I love her so much, I want to be her maid:


I want to take this opportunity to say thank you for being great students and great people! I very much enjoyed sharing knowledge and experience with all of you. I learned much from you, and I hope you feel that you learned everything you wanted and needed to know about childbirth. Feel free to email me with questions in the future!


The most crucial thing is that you maintain focus on the humanity of the people you work with. You have all chosen to work within a system that daily dehumanizes people in their time of greatest need. It will be up to us to fix this. Therefore, please prepare yourselves not only with knowledge and skills, but spiritual and mental fortitude to create the change that needs to be made. It can be done, and it must.

I hope our paths do cross in the future!
Happy Holidays, and Peace to your Families
 
JB

Tim em để ở tim tôi

Tim em tôi để ở tim tôi*,
còn tôi, tim bỏ ngoài vạt áo
em chùi, vạt áo xanh
một buổi sáng cuối tuần**
tôi bàn tay ướt 
hứng ngày mưa,
đưa tay hứng vội
ngày mưa
uống hết
cuộc đời còn lại
cho em.


*"i carry your heart in my heart" của e.e. cummings
**"rainy Saturday morning"

Comets

These past few nights have been nights of movements that were not circular. This was odd, you'd admit.  Because you've been chasing your shadow in circles, around and around you've chased after yourself in your head for so long, you thought the indentations your feet made on the ground would be your grave, you would be buried standing up while still chasing your shadow in a circle. Or so you feared. But these past few nights, you found yourself making movements that undulate. You found yourself feeling moved, maybe from shear desperation, but this feeling of being moved, it started with what you think was a memory.  A missing, perhaps.  Like when you miss something, or some body, and you couldn't let it go. It kept clawing at you, left a hole in your throat.  You spoke, but the voice was not yours; it came from a machine.  Everything was distorted.  Your reality was synthesized. Discordantly.  It didn't fit.  Not quite right.  It was as if there was a tear between time and space, and this room that you were sitting in, this bed, even this body, none of it could have been real, none of it felt real.  There was another existence, another reality residing somewhere, something that resembled your memory, the one that you couldn't quite remember.  So you became angry.  You felt like smashing things, or yelling, screaming, throwing things at the wall and seeing them shatter.  Because you were sure this memory that you could not remember, it was stolen from you.  Somebody must have stolen it. Took it from you violently.  Maybe they took it when you were sleeping, when you were young and didn't know better.  Maybe it was when they lied and said we were playing family, and to play family you must play mom and dad and do mom and dad things to each other.  Maybe it was when they said family doesn't tell on each other.  Maybe it was even earlier than that. Maybe it went way back to the moment when you were forced out of your mother's womb because they said you were a breech, that you posed an imminent threat to your mother's life so they forced you to come out, pushed your body back and forth until they found your feet and pulled you out.  So you came out premature and screaming, screaming screaming because you weren't ready, you weren't prepared to leave that place where you were safe and full.  But you had to come out anyway, and it made you angry, so angry you kicked and screamed but nobody understood.  You weren't sure which one of these were the moment of that lost memory.  But all of this, all of this maybe, it didn't figure until much later.  At first, you were just mad.  Pissed. You didn't know why, you just knew you wanted to punch somebody's face.  You wanted to see blood.  You wanted to destroy.  And then you thought, this anger, it was just desire.  Like when a person is an addict and she's in need of a fix.  Her whole body screams for it.  She's not real, her body is not hers, she is not herself, she is nowhere, unless she has that fix.  All she is, is just need.  Screaming, dark, destructible need.  She can kill for it.  This body, whoever wants it can have it, if they can silent the need.  It is not hers anyway, this body.

This was why you drink.  You drink to fill the need.  Except it didn't. It just appeased the need so you forget that you have become its slave.  You poor bitch.  Poor wasted bitch.  

The good news was, at least you could still dance.  It was amazing, when you dance.  It was as if in the turning and contorting, your body became yours again, and for as long as you remained dancing, you and it belonged together as you needed it to be, and you loved it as much as it loved you.  Soon you began to sweat, you were so happy  you could cry.  As you moved your tired limbs and sagging breasts to the music --what kind of music you didn't even know, didn't even care-- you began to cry, tears rolled down and mixed with your sweat, and you loved them, these tears-rolled-sweat, because they came from your body, precious body that was for this moment entirely yours. You couldn't, didn't want to, lose any of your self, so you raised your arms to your face and licked the sweaty beads swelling on your skin, so you bent down to suck back into your self the tears that have rolled down your chest.
 
The funny thing, perhaps less funny and more saving grace for you, was that when you dance and lick yourself like that, some people pay attention.  You know he did.  He whose name you did not know, had never spoken to, but who seemed to always be there when you dance, always within your point of view.  You didn't talk, didn't attempt to speak to each other.  You made eye contact, and for you, maybe for him too, that was usually enough, being seen by somebody was usually enough to confirm your existence.    But tonight, it was not.  Tonight, when you looked up and saw him, saw his eyes on you, you decided you wanted more.  You needed more.  Like waves in a storm, your body crashed its way towards him.  You stood in front of him, very close, so close you thought you were suffocating, which meant you've done right. You breathed out a sigh of relief.  He didn't speak, neither did you.  It was so dark in the room you could hardly see his eyes.  But you could see the sheen from his pants.  You reached your hand out to touch it, you realized you were touching his thigh.  You could feel his body vibrate beneath your fingertips.  Maybe your movements have moved him, or maybe his body had always vibrated like that.  It didn't matter anyway where it came from, that vibration. It belonged to you now.  You stood your body close to his, put your face against his, not because you wanted him but because deep down, you secretly wanted to die.  In your mind what you really wanted to do was crash your body into his, this body that won't be yours for long, that would cease to be yours when the alcohol wears off, you wanted to run it straight into this other body that was quivering and waiting for you, and you imagined death to be like a collision of comets, an event that would lead to the scattering of your self in a thousand directions forever.  Forever.

You smelled beer and cigarettes on his breath.  And lust--it smelled sweet.  It smelled like need.  You smelled it on yourself too, and that made you smile.  Maybe I will die tonight, you thought.  You walked out with him, and secretly hoped that tonight would be the night you become comets.      

the varices of desire

version I:

i see desire
bright and burning   in your eyes
i see it    inflamed and quivering
on your thighs    i want to shove it
between my lips
lest it be stolen
or expires,
that desire.

version II:

                     i see
      desire     bright and burning
    in your eyes    i see it    in flames
      and quivering    on your thighs
                     i want
                 to shove it
     between my lips lest it be
           stolen or expires,
                 that desire.

Seraphine de Senlis (1864-1942)

turn of the century French "naive," or "visionary" artist.  she never went to school.  she was slightly psychotic.  she died in a psychiatric asylum.

there is a movie, starring Yolande Moreau, about Seraphine de Senlis. exquisite.

pictures below are taken from this website.